Op 4 oktober 1987 herdacht het gilde op grootse wijze zijn 550-jarig bestaan. Bij deze gelegenheid heeft de gemeente Eindhoven de nieuwe schutsboom in het Stadswandelpark aangeboden aan het gilde, als genoegdoening voor het feit dat in 1828 de permanente schutsboom op de Markt in Eindhoven moest verdwijnen, op last van de magistraat.

De ontwerper van de nieuwe schutsboom was gildebroeder en architect Ir. Jos de Haan Czn. Van diens hand verscheen eerder (4 augustus 1988) een artikel over het ontwerp en realisatie van de boom, waarvan hieronder een samenvatting.

Vorm en Functie

Een schutsboom lijkt op zich een zeer simpele constructie. Maar bij onze nieuwe schutsboom is juist erg veel inspanning verricht om te komen tot een eenheid van “vorm” en “functie”, met respect voor de regels van de “economie” (Vitruvius, 85-20 v.Chr.).  Aan het uiteindelijke resultaat is nauwelijks meer te zien hoeveel uren en hoeveel schetsen eraan vooraf zijn gegaan, om de functionele eisen, die aan een schutsboom gesteld worden, in zodanige vormen uit te drukken, dat een betaalbaar en harmonieus geheel wordt verkregen. Door al deze inspanningen kunnen wij nu genieten weloverwogen en fraaie vormen, maatvoeringen, verhoudingen en kleuren.

Boom en Ondersteuning

Een schutsboom is in wezen een enkelvoudig verticaal element, dat zonder nadere toevoegingen slechts moeilijk in relatie kan treden met haar omgeving, waarvoor immers niet alleen hoogte maar ook breedte nodig is. De vereiste hoogte van de boom (ca. 12,25 meter) stelt niet alleen hoge eisen aan de stijfheid van de gehele constructie, maar zeker ook aan maatvoering van het geheel, waarvan de eigenlijke boom onderdeel uitmaakt. Uitgangspunt was dat de boom alleen bij zeer sterke wind getuid zou mogen worden.

Daarom is gekozen voor een zware “tapse” paal, stijver van constructie dan normaal. Hij is, zoals een lantaarnpaal, aaneengelast uit ca. 2 meter lange pijpen van naar boven afnemende diameter. Omdat de boom ook kantelbaar moet zijn, is zijn ondersteuning tweezijdig symmetrisch uitgevoerd, met vier stalen pijpen. Deze zijn schuin geplaatst, ook weer voor een grotere stijfheid. Tegelijkertijd zorgt dit voor een vrijwel identiek aanzicht vanuit verschillende standpunten in het Stadswandelpark.

Stalen koppelplaten (rood geschilderd) zorgen voor een stijve koppeling tussen de vier stalen pijpen. De hoogte van deze platen is als enige bepalend voor goede maatverhoudingen in de  ondersteuning. Bovendien werden deze platen reeds zeer spoedig in een afwijkende kleur gedacht als accenten, zoals ook de maten en de kleurstelling van het ondereind van de kantelbare boom.

Basement van de Boom
Voor een goede inpassing in zijn omgeving, is rondom de boom een zestal “verzwaarde piketten” op de grond geplaatst. Deze staan op 4 meter afstand rondom de boom, hetgeen samen met de boom de benodigde hoek voor tuien oplevert.

Hoewel drie stuks piketten functioneel voldoende zijn voor tuien, is bewust gekozen is voor een zestal. Dit om vanuit alle richtingen voldoende afbakening te geven van het “basement”, ofwel het territorium rond de  eigenlijke boom. De hoogte van de 6 “punten” is bepaald op. 55 cm boven het maaiveld. De “punten” hebben een driehoekige doorsnede gekregen, omdat het getal drie het grondgetal voor het tuien is.

De “punten” hellen zodanig naar binnen dat het verlengde van (denkbeeldige) tuidraden exact door het midden van de driehoekvorm loopt.
Om veiligheidsredenen zijn de punten niet scherp gehouden maar voorzien van een kleine bolvorm (afkomstig van auto-trekhaken).